Marcos Fernández Pichel

Marcos é graduado en Enxeñaría Informática (2019) e recibiu o Premio Extraordinario de Fin de Carreira. A Xunta de Galicia tamén lle concedeu un Premio ao Mellor Expediente en estudos de Grao. A súa investigación predoutoral en Recuperación de Información (IR) tivo un alto impacto a nivel internacional, especialmente na comunidade de detección de desinformación. De feito, a súa primeira contribución foi publicada na prestixiosa conferencia internacional ECIR 2021 (conferencia A, CORE). Esta conferencia é o vehículo habitual de comunicación dos avances no ámbito da IR en Europa.

Marcos tamén participou nas campañas de tarefas compartidas de detección de desinformación en saúde de TREC durante tres anos consecutivos: 2020, 2021 e 2022. O seu equipo obtivo un meritorio terceiro posto na campaña de 2021, competindo contra algunhas das universidades máis destacadas no eido da IR, como a Universidade de Waterloo. Froito destas participacións exitosas, Marcos desenvolveu un sistema de detección de desinformación en saúde cuxo deseño, arquitectura e avaliación foron publicados na revista Engineering Applications in Artificial Intelligence (EAAI), Q1 en Informática e Enxeñaría. A Real Academia Galega de Ciencias (RAGC) concedeu a Marcos por esta publicación o Premio Ernesto Vieitez Cortizo 2023, que recoñece o mellor proxecto de investigación científica realizado por un investigador novo en Galicia.

Como parte dos seus estudos predoutorais, tamén liderou varios proxectos de código aberto, xerando librarías e conxuntos de datos moi empregados nas comunidades de Procesamento da Linguaxe Natural (NLP) e Recuperación de Información. Por exemplo, xunto cos seus compañeiros desenvolveu Pyplexity, unha libraría de Python de preprocesamento de texto multiuso que actualmente supera as 20.000 descargas. Este método de preprocesamento foi publicado na revista Natural Language Engineering (NLE), Q1 en Lingüística JCR. En total, Marcos contribuíu con 15 publicacións durante a súa etapa predoutoral, presentadas en congresos e revistas internacionais, que xa acumulan un alto número de citas. Tamén participou nos comités de programa de varias conferencias internacionais: ECIR (edicións 2023 e 2024), LREC 2024 e a Conference on Information Knowledge and Management (CiKM) 2023, entre outras.

Durante os seus estudos predoutorais realizou unha estadía de investigación na prestixiosa Cátedra de Ciencias da Información da Universität Regensburg, en Alemaña. Esta estadía reforzou a colaboración entre ambos grupos de investigación, derivando tamén en publicacións internacionais como unha na ACM Conference on Conversational User Interfaces (CUI). Marcos colaborou ademais activamente con outros grupos de investigación, como o IRLab da Universidade da Coruña (UDC) ou o Grupo Novos Medios da Facultade de Comunicación da Universidade de Santiago de Compostela. A primeira colaboración enmárcase na iniciativa Early Risk Detection (eRisk), unha tarefa compartida que ambas universidades organizan cada ano. A colaboración co Grupo Novos Medios é multidisciplinar e céntrase na detección de desinformación en liña relacionada co gas radon (onde Marcos é responsable da parte técnica central).

Durante a súa etapa doutoral, Marcos tamén exerceu como profesor axudante no Grao en Enxeñaría Informática da USC e no Máster en Big Data Analytics da mesma universidade. Así mesmo, dirixiu con éxito 3 Traballos de Fin de Grao e 2 Traballos de Fin de Máster.

Na actualidade, Marcos é Profesor Axudante Doutor na Escola Politécnica Superior de Enxeñaría (EPS) da Universidade de Santiago de Compostela, no campus de Lugo. Imparte docencia no Grao en Empresa e Tecnoloxía e no Grao en Robótica. Entre as súas publicacións máis recentes está un artigo que avalía a fiabilidade dos motores de busca e dos modelos de linguaxe a gran escala (LLMs) na resposta a preguntas médicas, publicado en NPJ Digital Medicine (revista Q1 en Informática Médica). Ademais, vén de publicar dous artigos na prestixiosa conferencia SIGIR (CORE A*): un que avalía como os usuarios poden mellorar a busca de información na web para combater a desinformación, e outro que propón unha estratexia automática de reformulación de consultas para mellorar a calidade dos resultados. Tamén participa regularmente en actividades de divulgación orientadas á sociedade, organizadas tanto por institucións públicas como privadas.